Ieder vogeltje zingt anders
In deze tijd wordt steeds meer duidelijk hoe verschillend kinderen zijn. De één is een doener, de ander een denker. De één gaat snel, de ander heeft meer tijd nodig. De open opdrachten ondervangen de verschillen grotendeels. Daarnaast worden er binnen de les variaties aan opdrachten gegeven die aansluiten bij de verschillende niveaus van de kinderen.
Omdat leren niet alleen het cognitieve inhoudt, maar ook het kunstzinnige en het handvaardige, is er veel differentiatie mogelijk.
Kinderen hebben recht op een individueel passend leertraject. Daarnaast is het ook nodig dat zij leren samenwerken en samen spelen. Behalve het individuele leren tref je daarom in een vrijeschoolklas ook het groepsleren aan. De kinderen zingen, musiceren, dansen, sporten samen. Zij werken ook samen aan opdrachten of projecten.
De kinderen vieren de seizoensfeesten, zoals Kerstmis, Pasen, het hoogzomerfeest en het herfstfeest met de hele schoolgemeenschap. Er zijn gezamenlijke weekopeningen en lesdemonstraties. De kinderen zien hun broertjes en zusjes optreden. De kleintjes roepen herinneringen op aan de tijd dat ze zelf klein waren en de groten krijgen waardering en respect. Zo is er evenwicht tussen het individuele en het gemeenschappelijke.
Het jaar rond
De natuur speelt een grote rol in het schoolleven. Planten, dieren, stenen zijn in de school te vinden. Ook de omgeving met al haar natuurschoon wordt verkend. In de klas staat een tafel met producten van het seizoen. Samen met de kinderen van de hele school worden de seizoensfeesten gevierd. Het jaar is geen abstracte tijdseenheid, maar een ritmisch levend geheel, waar we deel van uitmaken. Zo gaan de kinderen zich vertrouwd voelen in de omgeving en wordt de tijd ‘een feestelijk kralensnoer’.
Normen en waarden
Voor de vrijeschool zijn de algemeen menselijke waarden, zoals gemeenschapzin, respect en compassie, elementaire normen. Deze worden niet opgelegd, maar als basisgevoelens in de lessen en in de omgang met elkaar bewust gewekt. Iedereen verdient respect vanuit zijn menselijke waardigheid. De vrijeschool is niet verbonden aan een kerkelijke richting, maar heeft het christelijke principe van ‘naastenliefde’ als dagelijkse inspiratiebron. De christelijke feestdagen zijn gerelateerd aan de baan van de zon door het jaar. Cultuur en natuur vallen samen in de seizoensfeesten.
Pesten? Ik?
Op school leert een kind de eerste sociale vaardigheden. De klas is de samenleving in het klein. De sfeer op de school en in de klas bepaalt of het kind zich veilig voelt en gelukkig. Door oefeningen wordt preventief gewerkt aan het oplossen van problemen, het inleven in een ander standpunt, het samenwerken en samen spelen. Is er toch sprake van uitsluiting en zelfs van pestgedrag, dan wordt dit met de nodige maatregelen opgelost. Elke school heeft een pestprotocol, waarin het beleid van de school is vastgelegd. Er is een wekelijks terugkerende vakles, waarin aandacht wordt besteed aan de sociale interactie in de klas.
School en thuis
Het contact met de ouders is in de vrijeschool intensief te noemen. Ouders kiezen vaak bewust voor deze school, en zijn meestal sterk betrokken bij het onderwijs en bij de organisatie. Elke klas heeft klassenouders, die contactpersoon zijn tussen leraar en oudergroep. Ouders helpen ook bij uitstapjes, feesten en lesactiviteiten, zoals lezen, tuinbouw en handwerken.
Om optimaal profijt van het onderwijs te hebben, is het buitengewoon waardevol als ouders thuis rekening houden met wat er op school wordt aangereikt. Is men op school bezig om de creativiteit en eigen inbreng van kinderen te stimuleren, dan heeft dit een maximaal effect als dezelfde lijn thuis wordt voortgezet. Natuurlijk is de vrijheid van ouders hierbij een uitgangspunt. Er worden cursussen en lezingen georganiseerd waar men meer over het vrijeschoolonderwijs te weten komt, zodat ouders zich goed kunnen oriënteren.
Een thuissituatie met rust en aandacht is een gezonde basis voor het vaak drukke schoolleven. Het is belangrijk ook niet teveel agenda-activiteiten te plannen, maar ruimschoots de gelegenheid te bieden om door buiten- of binnenspel te ontspannen. Het kind raakt snel overprikkeld. Om dit te voorkomen, is het ook belangrijk spaarzaam met tv/computer om te gaan. Zoals inmiddels bekend, heeft het werken achter een beeldscherm nadelige gevolgen voor de ontwikkeling van de hersenen en is het een rem op het eigen creatieve vermogen. Om deze reden heeft de vrijeschool geen school-tv en gaat men zorgvuldig om met de computer.
